Opbouw
Elk semester wordt ingedeeld volgens het STEPS-model. Stap voor stap word je een maatschappelijk betrokken en gedreven professional die vertrouwd is met academisch onderzoek. Elk semester van 13 lesweken bestaat uit drie bouwstenen: kennis, lab en onderzoek.
- Kennis- In de eerste 9 weken verwerf je alle inhoudelijke kennis die een academisch expert in jouw discipline nodig heeft. De docenten gidsen je doorheen die kennis. Je ontdekt de wetenschap om hedendaagse fenomenen te begrijpen, verklaren, of voorspellen.
- Lab- In de daaropvolgende 4 labweken (grotendeels lesvrij) werk je op je eigen verdieping en verbreding van die kennis en de skills om die te communiceren.
- Onderzoek- Doorheen de volledige 13 weken van het semester verwerf je de nodige kennis en skills om zelf wetenschappelijk onderzoek te begrijpen en uit te voeren.
Dankzij de combinatie van die drie bouwstenen koppel je in elk semester inhoudelijke diepgang aan activerende en skills-georiënteerde onderwijsvormen.
Lees meer over deze onderwijsaanpak
Studieprogramma eerste bachelor, eerste semester
Het studieprogramma kan elk jaar lichte wijzigingen ondergaan. Het officiële studieprogramma dat geldt in het jaar waarin jij studeert, kun je jaarlijks vanaf 15 juli raadplegen in de online programmagids van KU Leuven. Die bekijk je best op een groot scherm.
| Kennis (week 1-9) | sp. |
|---|---|
| Communicatiewetenschap | 4 |
| Politicologie | 4 |
| Sociologie | 4 |
| Labweken (week 10-13) | sp. |
|---|---|
| Medialab: Communicatiewetenschappen in context | 4 |
| Onderzoek (week 1-13) | sp. |
|---|---|
| Start-to-research: communicatiewetenschappen, deel 1 | 3 |
| Methodologie van de sociale wetenschappen | 6 |
| Statistiek van de sociale wetenschappen | 6 |
Studieprogramma eerste bachelor, tweede semester
| Kennis (week 1-9) | sp. |
|---|---|
| Mediasociologie | 6 |
| Actuele topics in de communicatiewetenschappen | 4 |
| Sociale psychologie | 4 |
| Wijsbegeerte | 4 |
| Samenleving: uitdagingen en oplossingen | 4 |
| Labweken (week 10-13) | sp. |
|---|---|
| Medialab: Media en maatschappelijk debat | 4 |
| Onderzoek (week 1-13) | sp. |
|---|---|
| Start-to-research: communicatiewetenschappen, deel 2 | 3 |
Volledig studieprogramma
In de online programmagids van KU Leuven kun je als (toekomstige) student het officiële studieprogramma per opleiding raadplegen. Je vindt er alle opleidingsonderdelen, het uurrooster per week, de vakinhoud, naam van de docent ...
Bekijk het huidigestudieprogramma
Voorbeelduurrooster
Hoe verloopt een week van een student communicatiewetenschappen? Het voorbeelduurrooster vertelt je hoeveel lesuren je ongeveer hebt, en hoe je je tijd verder kunt invullen.
Bekijk het voorbeelduurrooster
Beschrijving opleidingsonderdelen eerste bachelor
Ontdek de inhoud en het belang van elk opleidingsonderdeel in de eerste bachelor.
Bekijk vakken eerste bachelor
Als student in het hoger onderwijs kan je uurrooster er elk semester of zelfs elke week anders uitzien. Het voorbeelduurrooster geeft je een idee over het aantal lesuren, de lesvormen ... Je studietijd is meer dan les volgen alleen: je moet bijvoorbeeld ook notities overlopen, zelfstudie doen of een paper schrijven. Zo zit je al snel aan een week van 40 à 50 uur.
In de online programmagids van KU Leuven kun je als (toekomstige) student het huidige uurrooster per week bekijken. Ingeschreven studenten zullen hun uurrooster meestal raadplegen via Toledo, het online platform voor studenten.
Maandag
| 14- 15.30u. | Medialab |
Dinsdag
| 8.30 - 10.30u. | Politicologie |
| 10.30- 12.30u. | Methodologie van de sociale wetenschappen |
| 13.30- 15.30u. | Samenleving: uitdagingen en oplossingen |
| 15.30 - 17.30 u. | Oefensessie statistiek |
Woensdag
| 8.30 - 10.30u. | Sociologie van media en ICT |
| 10.30- 12.30u. | PAL-sessie: studeren in groep |
| 13.30- 15.30 u. | Communicatiewetenschap |
Donderdag
| 8.30 - 10.30u. | Statistiek |
| 10.30- 12.30u. | Initiatie in de onderzoekspraktijk |
| 13.30- 15.30u. | Politicologie |
Vrijdag
| 8.30 - 10.30u. | Communicatiewetenschap |
| 10.30- 12.30u. | Sociologie van media en ICT |
| 13.30- 15.30u. | Methodologie van de sociale wetenschappen |
De beschrijvingen geven je een beeld van de inhoud van elk opleidingsonderdeel en/of de rol ervan binnen de opleiding. Een meer gedetailleerde beschrijving kun je raadplegen in hetstudieprogramma in de programmagids, door daar op de titel van het opleidingsonderdeel te klikken.
Communicatiewetenschap
Waarom gebruiken mensen verschillende media? Hoe worden mediaboodschappen gemaakt? Leiden stereotiepe beelden tot discriminatie van vrouwen, personen met migratieachtergrond, holebi’s …?
Je krijgt de nodige basiskennis en inzicht in het onderzoeksdomein van de communicatiewetenschappen en je leert wetenschappelijke bevindingen kritisch evalueren en met elkaar in verband brengen. Je verwerft een eerste inzicht in theorieën over de productie, consumptie en werking van de media.
Politicologie
Wat is politiek eigenlijk? Hebben alleen ministers beslissingsmacht of kunnen drukkingsgroepen en bedrijven het beleid mee beïnvloeden? Waarom hebben we politiek nodig?
De politiek is een ingewikkeld kluwen van actoren en instellingen die de samenleving besturen. Beroepspolitici verliezen steeds meer invloed aan internationale organisaties, lobbygroepen en de (sociale) media. Deze inleiding in de politicologie behandelt de wetenschappelijke studie van politiek en besluitvorming, van het lokale tot internationale niveau, en vergelijkt verschillende landen en systemen.
Sociologie
Waarom kan het onderwijs sociale ongelijkheid zo moeilijk doorbreken? Wordt onze samenleving egoïstischer? Wat bedoelen we wanneer we het over cultuur hebben?
Dit opleidingsonderdeel vertrekt van drie sociologische basisvragen. Waarom verloopt het samenleven vaak zo geordend en voorspelbaar? Hoe beïnvloedt de maatschappij ons als individuen? Wat zijn de basiscontouren van de hedendaagse samen leving? Vervolgens wordt stilgestaan bij de verscheidenheid aan benaderingswijzen in de sociologie: dezelfde drie vragen krijgen verschillende antwoorden.
De opleiding communicatie wetenschappen zou ik vergelijken met een piramide. Je begint met een brede basis waar je kunt proeven van de verschillende facetten van de discipline. In de loop van de opleiding kun je je geleidelijk specialiseren in het domein dat jou echt aantrekt, met als kers op de taart een stage in het masterjaar.
Medialab: Communicatiewetenschappen in context
Communicatiewetenschappen vormen enerzijds een academische discipline met een eigen studieobjecten, theorieën, concepten en methoden. Anderzijds zijn de communicatiewetenschappen ook stevig ingebed in andere sociale wetenschappen, waaronder sociologie en politicologie. In dit opleidingsonderdeel verbindt de student communicatiewetenschappen met de opleidingsonderdelen sociologie en politicologie. Centraal staat daarbij de vraag wat de meerwaarde is van deze sociaalwetenschappelijke disciplines voor communicatiewetenschappelijke theorieën en empirisch onderzoek van communicatiewetenschappers. Welke rol spelen onder meer de (internationale) politiek, instituties en organisaties, machtsverhoudingen, socialisatie, gemeenschappen en culturen in de analyse van media en communicatiewetenschappelijke fenomenen in de hedendaagse samenleving?
Start-to-research: communicatiewetenschappen (deel 1 en deel 2)
Hoe herken je een wetenschappelijke tekst? Is Wikipedia een betrouwbare bron? Hoe voorkom je plagiaat?
Om academisch communicatieonderzoek te begrijpen en te ontwerpen, zijn informatievaardigheden essentieel. Onderzoekswerk vereist inzicht in verschillende soorten wetenschappelijke publicaties: hoe je ze kunt opzoeken, hoe ze zijn opgebouwd en welke stijl ze hanteren. Je leert de vaardigheden aan om communicatiewetenschappelijke teksten op te zoeken, te analyseren en te schrijven.
Methodologie van de sociale wetenschappen
Hoe betrouwbaar zijn onderzoeksresultaten in de media? Hoe beïnvloedt vraagstelling de onderzoeksresultaten? Hoeveel mensen moet je eigenlijk bevragen?
Sociaalwetenschappelijk onderzoek steunt op verschillende methoden met eigen regels en doelstellingen. Hier komen de verschillende onderzoeksstappen aan bod: onderzoeksvragen en hypothesen formuleren, steekproeftrekking, een vragenlijst opstellen en resultaten interpreteren. Elk van de thema’s wordt doorgelicht aan de hand van voorbeelden uit onderzoek, met bijzondere aandacht voor mogelijke valkuilen in elke fase.
Statistiek van de sociale wetenschappen
Hoeveel procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens? Gebruiken meisjes meer sociale media dan jongens? Is stem gedrag afhankelijk van de leeftijd?
Je leert nuttige statistische toepassingen en technieken gebruiken. Je krijgt een inleiding in de beschrijvende en inductieve statistiek en maakt kennis met kansberekening. Statistiek maakt het mogelijk om op grond van beperkte informatie betrouwbare uitspraken te doen over de samenleving. Deze leerstof is belangrijk voor het onderzoekswerk dat je verricht in je verdere opleidingsfases.
Sociologie van media en ICT
Wat is de wisselwerking tussen media-industrie en politiek? Hebben technologische innovaties een effect op sociale relaties? Hebben media een invloed op het zelfbeeld van ganse bevolkingsgroepen?
Media en communicatie staan niet los van de samenleving waarin zij opereren: het een beïnvloedt het ander. In dit opleidingsonderdeel bestudeer je de media-industrie, de technologische dynamiek achter media-innovaties en de relaties tussen zender, publiek, politieke besluitvorming en persoonlijke identiteit. Tijdens de colleges pas je die inzichten toe op concrete cases uit de actualiteit.
Actuele topics in de communicatiewetenschappen
Communicatiewetenschappen is een dynamische discipline omdat het domein van onderzoek – media – in sneltempo transformeert en innoveert waardoor ook communicatie, individu en samenleving veranderen. In een continue wisselwerking tussen mens, media en technologie geven het internet, sociale mediaplatformen en technologieën als virtuele intelligentie (VR), artificiële intelligentie (AI), robotica en het ‘Internet of Things’ vorm aan de wereld waarin wij leven.
In dit opleidingsonderdeel presenteren docenten/onderzoekers van communicatiewetenschappen empirisch onderzoek naar nieuwe, actuele en maatschappelijk relevante ontwikkelingen die dikwijls gerelateerd zijn aan nieuwe technologie. Zij richten zich daarbij vanuit verschillende perspectieven op de aard, effecten en culturele betekenis van nieuwe media en technologie.
Sociale psychologie
Presteer ik beter of slechter in de aanwezigheid van anderen? Wanneer kunnen mensen goed (of juist niet) voor hun eigen mening opkomen? Kunnen attitudes beïnvloed worden?
Sociale psychologie onderzoekt hoe mensen elkaars gedrag beïnvloeden en hoe mensen zich gedragen met, voor en tegen elkaar. Dit opleidingsonderdeel is een zoektocht naar de psychologische wetmatigheden die deze vormen van gedrag beschrijven. Daarnaast is het een kennismaking met de methodologie van sociaal psychologisch onderzoek, in het bijzonder de experimentele methode.
Wijsbegeerte
Hoe kan ik de wereld rondom me kennen? Hoe sta ik tegenover onverklaarbare dingen of gebeurtenissen? Maak ik zelf mijn eigen keuzes of word ik gestuurd door de samenleving?
Je maakt kennis met een aantal fundamentele vragen uit de westerse filosofische traditie. De kernvraag is de verhouding tussen denken en werkelijkheid. Het blijkt immers niet evident om objectief geldende uitspraken te doen over de samenleving. Dit college biedt je een aanzet tot een kritische reflectie op mens, cultuur en samenleving en op wetenschap.
Samenleving: uitdagingen en oplossingen
Welke manieren zijn er om de pensioenen betaalbaar te houden? Er zijn steeds minder traditionele gezinnen, welke gevolgen heeft dat? Hoe werkt onze sociale zekerheid?
Onze maatschappij is voortdurend in beweging. Traditionele gezins vormen staan op de helling, de arbeidsmarkt wordt flexibel, de vergrijzing van de bevolking zet het pensioenstelsel en de gezondheidszorg onder druk. Je bestudeert sociaalwetenschappelijke verklaringen voor die fenomenen. Het gepresenteerde cijfermateriaal wordt vanuit theoretische invalshoeken uitgediept, met de nodige aandacht voor de actualiteit.
Medialab: Media en maatschappelijk debat
Een voortgaande ‘mediatisering’ van de samenleving maakt thema’s als digitale ongelijkheid, privacy issues, nepnieuws, gameverslaving, ‘cyberbullying’, of ‘sexting’ onderdeel van het maatschappelijk debat. Dergelijke debatten worden onder meer gevoerd door journalisten in kranten, op televisie en online; door politici; bezorgde ouders, maar ook door (communicatie)wetenschappers zelf. In dit opleidingsonderdeel leren studenten het maatschappelijk debat over media gevoerd door verschillende groeperingen (o.a.) onthecht en kritisch te analyseren, te duiden, te contextualiseren, en te reflecteren op de rol van communicatiewetenschappelijke experten in dit debat.